- Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric, sözleşmeden çıkılmasını “yıkıcı bir haber” olarak değerlendirdi.(20 Mart)
- Birleşmiş Milletler Kadına Yönelik Şiddet Özel Raportörü Dubravka Simonovic, kadına yönelik şiddetin insan hakları ihlali olduğunu söyleyerek Türkiye’nin kadın haklarından geri adım atmasına tepki gösterdi. (20 Mart)
- Birleşmiş Milletler Kadın Birimi, bu kararın “kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddeti sona erdirmek için uluslararası iş birliğinin ve taahhüdün her zamankinden daha önemli olduğu bir anda” gelmiş olmasının kaygı verici olduğunu belirterek Türkiye’yi kararını gözden geçirmeye davet etti. (20 Mart)
- 77 baro ve Türkiye Barolar Birliği Kadın Hukuku Komisyonu (TÜBAKKOM), ortak şekilde çekilme kararının hukuka aykırı olduğunu ve sözleşmenin halen yürürlükte olduğunu açıkladı. “Öncelikle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni iradesine sahip çıkmak üzere göreve; siyasal iradeyi de Anayasa’nın 2. maddesinde açıkça tanımlandığı şekilde bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nde hukuki tüm ilke ve kurallara uymaya davet ediyoruz.” (20 Mart)
- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, kadına yönelik şiddeti önleme amacı taşıyan sözleşmeden çekilmenin kadına yönelik şiddeti önleme çalışmalarını etkilemeyeceğini belirtti. (20 Mart)
- TÜSİAD, kadına yönelik her türlü şiddeti besleyen çarpık zihniyeti cesaretlendirecek olan sözleşmeden çekilme kararının bir kez daha değerlendirilmesini talep etti. (20 Mart)
- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, çekilme kararını desteklediğini ifade ederek; “Türkiye’de kadın cinayetlerinin arttığısöylemi, tamamen yalandır ve eldeki veriler tarafından desteklenmemektedir.” dedi. (20 Mart)
- AKP Genel Başkan Yardımcısı Fatma Betül Sayan Kaya, “Ankara Mutabakatı”nı gündeme getirerek, İstanbulSözleşmesi’nin gereksiz oldu ğunu iddia etti.
- Türk Diyanet Vakıf-Sen Genel Başkanı Nuri Ünal, Cumhurbaşkanı Kararı’yla feshedildiği açıklanan İstanbulSözleşmesi’ne ilişkin, “Açın Kur’an-ı Kerimi okuyun. Hadisleri okuyun, İslami sözleri okuyun anlayın. Başka bir şeyegerek yok. Hukuk da orada yazılı, kadın hakları da orada yazılı” dedi. Ünal’ın İstanbul Sözleşmesi ile ilgili açıklamasındaayrıca “İsimlerini an mak bile istemediğimiz lgbt v.s bireyler diye tanımlar var. Bunları kabul etmemiz mümkün değildir”ifadelerine yer veriliyordu. (20 Mart)
- Almanya, Fransa, İspanya, Finlandiya, İzlanda, Danimarka, Norveç ve İsveç devletleri karara ilişkin üzüntülerini belirttiler. ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılma kararını “derin hayal kırıklığı” ile karşıladıklarını açıkladı. (21 Mart)
- Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, bu kararın hukukun üstünlüğünü tamamen göz ardı etmek ve insan haklarından tam geriye dönüş anlamına geldiğini paylaştı. (21 Mart)
- Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, çekilme sebebinin sözleşmenin “eşcinselliği normalleştirmeye çalışan bir kesim tarafından manipüle edilmesi” olduğunu açıklayarak son dönemde yaşanan sistematik saldırının bir tezahürü olarak LGBTİ+ları hedef gösterip sözleşmeden çekilmeyi meşrulaştırmaya çalıştı. (21 Mart)
- İstanbul Sözleşmesi için “Kadına şiddet hastalığına karşı ilaç” benzetmesi yapan AKP Konya Milletvekili Ahmet Sorgun, sözleşmenin fesih kararı için; “Hastalığı tedavi etmediği gibi bünyemizde de etkisinden çok yan tesirler oluşturduğundan,ilacın kullanımından vazgeçilmiştir” dedi. (21 Mart)
- Adana, Ankara, Antalya, Bursa, İstanbul, İzmir, Mersin aralarında olmak üzere 35 baro 3718 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’nın fonksiyon gaspı nedeniyle yok hükmünde olduğu ve Anayasa’nın 104. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay’da dava açtı. (22 Mart)
- Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovic, kararı eleştirerek Türkiye’deki kadınların yanında olduğunu açıkladı. (22 Mart)
- Uluslararası Af Örgütü, “İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeyi haklı göstermek için LGBTİ+’ların hedef alınmasının tehlikeli bir adım” olduğunu vurgulayarak kararı iptal etmeye çağırdı. (22 Mart)
- Türkiye Sözleşmeden çekilmek için Avrupa Konseyi’ne bildirimde bulundu. Bildirim işleme kondu. Sözleşmenin 80. maddesine göre sözleşmeden çıkış için 3 aylık süreç başladı. Bildirim geri çekilmediği sürece, 1 Temmuz 2021 tarihinde Türkiye İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmış olacak. (22 Mart)
- Eski Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk kadınları şiddetten korumak için oluşturulmuştemel bir insan hakları sözleşmesinden “toplumsal ayrışmaya” sebep olduğu için çıkıldığını söyledi. (24 Mart)
- CHP İstanbul İl Örgütü, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı alınmadan hemen önce yaptırdığı kamuoyu araştırmasının sonuçlarını paylaştı. Kadınlara göre en büyük üç sorun şiddet, taciz ve aile baskısı. İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu sonuçları paylaşırken “İktidar, İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırarak, biz kadınları daha da güvencesiz bıraktı” dedi. Ayrıca, kadınları kurdukları İstanbul Sözleşmesi Dayanışma Ağı’na davet etti. (26 Mart)
- Sağlık Bilimleri Üniversitesi yönetimi; Milli Gazete’nin “Fıtratı temelden reddeden ders” diyerek hedef gösterdiği Ebelikbölümünde okutulan ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ dersine dini ve milli değerleri tartışmaya açtığı gerekçesiyle soruşturma açtı. Üniversite açıklamasında “Aile yapımızı, toplumsal değerlerimizi hedef alan, örf, adet ve kadim geleneklerimize, dini ve milli değerlerimize zarar veren hiçbir ders içeriğini kabul etmemiz, izin vermemiz, hoş görmemiz veya onaylamamız asla mümkün değildir” dedi. (28 Mart)
- CHP, DEVA Partisi ve Kadın Partisi, İstanbul Sözleşmesi’ni fesheden Cumhurbaşkanı Kararı’nın iptali için Danıştay’da dava açtı. (29 Mart)
- İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptali için Danıştay’a başvurdu. (30 Mart)
- İstanbul Sözleşmesi’nin fesih kararını savunan AKP Kayseri Milletvekili Hülya Atçı Nergis, kadına karşı şiddet hakkında; “O kadınları öldüren şahısları da yetiştiren kadınlar. Hiç mi kadınların payı yok bu şiddette? Bu konuda sürekli erkeklerisuçlayan bir dil de yanlış. Feminist söylemlerin bu kadar benimsenmesi, bayrak edilmesi, herkesin aynı ağzı konuşmasıbeni rahatsız ediyor” dedi. (31 Mart)
- Eğitim Sen, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmeye ilişkin kararı, yürütmenin durdurulması ve iptali talebi ile Danıştay’a götürdü. (31 Mart)
- Avrupa Konseyi üyesi 47 ülkeden 27’si Türkiye’yi kadına yönelik şiddet konusunda en kapsamlı araç olan sözleşmeye bağlılığını yeniden tesis etmeye çağırdı. (31 Mart)
- HDP Kadın Meclisi, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının iptali için Danıştay’a başvurdu. (1 Nisan)
- Bismil’de çocuğuna taciz ve tehdit edip katletme girişiminde bulunan Aslan Karakaş’ın hala serbest olmasına tepki gösteren, anne Nurcan Karakaş, “Ne acı… Çocuğum ölüme karşı mücadele veriyor, fail dışarıda, ben ise hastane kapılarında İstanbul Sözleşmesi’nin feshedildiğini öğreniyorum. Adalete olan umudumu yaraladılar. Her gün en az 3 kadın katlediliyor. Onlarcası ise katledilmek istenirken yaralanıyor. Failler ise ceza almadan yaşamlarına devam ediyorlar. Şimdi ise İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmek isteniyor. Hükümete sesleniyorum; İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmek istemenizdeki amacınız daha çok katliam, daha çok adaletsizlik mi? Çocuğumun yaşadıklarını başka çocuklar da mı yaşasın istiyorsunuz? Kadınlar katledilmeye devam mı etsin? Amacınız nedir? Ben bir kadın olarak da, çocuğu katledilmek istenen bir anne olarak da bu karara karşıyım. İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasını istemiyorum. Kadınlar için yaşam, adalet istiyorum” ifadelerini kullandı. (4 Nisan)
- 22 HDP’li kadın milletvekili Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı’na bir soru önergesi yöneltti. Önergenin tek sorusu: “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı ve bir kadın olarak siz şiddete uğradığınızda kendinizi ne ile savunacaksınız? A) Vicdan B) İstanbul Sözleşmesi”. (6 Nisan)
- Kadın sığınaklarında, ŞÖNİM’lerde, hastanelerde, aile hekimliği birimlerinde örgütlü olan Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) sözleşmenin feshine ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Anayasa’ya aykırılığı gerekçesiyle iptali ve yürütmenin durdurulması talebi ile Danıştay’a dava açtı. (6 Nisan)
- Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Kadın Meclisleri “Kararı geri çek, sözleşmeyi uygula” diyerek 40 ilde eylemler yaptı.
- Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu çalışması olarak İstanbul Zincirlikuyu’da binaya giydirilen dev şikayet dilekçesi binadan indirilse de İstanbul Sözleşmesi kararına ve dilekçenin indirilmesine karşı farklı illerden 19 belediye “Ölmek İstemiyorum” dilekçesini astı.
- Münih’te kadınlar Ludwig Maximilian üniversitesi önünde Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi kararına karşı eylem yaptı. Yere öldürülen kadınları sembolleştiren ayakkabılar bırakıldı. (12 Nisan)
- AKP Genel Başkanı Erdoğan; Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi’nde gençlerle bir araya geldiği programda İstanbul Sözleşmesi’nde çekilme girişimi hakkında sorulan soruyu sözleşmenin kadın haklarına saygıyı getirmediğini, iç hukukun yeterli olduğunu iddia ederek cevapladı. Ayrıca, İslam’da kadına karşı şiddetin haram olmasını güvence olarak sundu.“İstanbul Sözleşmesi uygulaması itibariyle maalesef ne ülkemizde ne dünyada özellikle kadın haklarına saygıyı getirmedive şu anda Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği ülkelerinden de 11 tanesi bundan çekilme arifesin de. Biz burada öyle bir medeniyetin, öyle bir dinin mensubuyuz ki bizim dinimizde kadına şiddet haramdır. Eğer bizim böyle bir sözleşmeye illaihtiyacımız varsa biz bu sözleşmenin daha adilini, daha güzelini, daha güç lüsünü Ankara Sözleşmesi diye hazırlarız, onunla yolumuza devam ederiz” dedi. (14 Nisan)
- “İstanbul Sözleşmesi’ni Uygula” kampanya grubu İstanbul’da kulelere, köprülere “İstanbul Sözleşmesi bizim. Vazgeçmiyoruz!” yazılı pankartları astı. (14 Nisan)
- CHP’li kadın milletvekilleri TBMM’de basın toplantısı düzenleyerek “Haklarımız, kazanımlarımız birer birer gasp edilirken bu duruma seyirci kalmayacağız, saldırıları sineye çekmeyeceğiz. Hukuk ve millet iradesini ayaklar altına alarak; ülkemizi, İstanbul Sözleşmesi’nden tek taraflı olarak çeken iradeye boyun eğmeyeceğiz” dediler. (14 Nisan)
- AKP’li Mersin Akdeniz Belediyesi, 8 Mart eylemine katıldıkları için 4 kadın işçiyi KOD 29’a göre işten çıkarıldı.
- HDP Sultangazi İlçe Örgütü’nün ilçe binasına astığı “2021 yılının ilk 3 ayında 88 kadın katledildi. İstanbul Sözleşmesiuygulansaydı bu 88 kadın yaşıyor olacaktı” yazısının yer aldığı pankart polisler tarafından kaldırıldı. Gerekçe olarakkaymakamlığın ilçede bir ay boyunca her türlü eylem ve etkinlik yasağı kararı gösterildi. (15 Nisan)
- Kadın örgütlerinin İstanbul Sözleşmesi’nin feshine dair Cumhurbaşkanı Kararına karşı açtıkları dava için Ayasofya kararına imza atan Danıştay 10. Dairesi görevlendirildiğini öğrenildi. (19 Nisan)
- Yıldız Teknik Üniversitesi’nde (YTÜ) online yapılan Türk Dili ve Edebiyatı dersinde profil resminde ‘İstanbul Sözleşmesiyaşatır’ görseli olan öğrenci dersten atıldı. Sistemsel bir hata olduğunu düşünerek derse tekrar giren öğrenci,akademisyen Nurullah Arvas’ın “Bu şekilde dersime giremezsin, sen yaşatır dersin, başkası yaşatmaz der” sözlerininardından tekrar dersten atıldı. ??? Bu sözler ve eylem çok ciddi protestolara neden oldu. Akşam Nurullah Arvas’ın da konuşmacıolduğu panele katılan öğrenciler profiline ‘Kadın düşmanı Nurullah Asvan’ı okulumuzda istemiyoruz’ görselleri koydu ve chat bölümüne İstanbul Sözleşmesi yaşatır yazdı. Çok sayıda öğrenci, derslere ‘İstanbul Sözleşmesi yaşatır’ görselleri ile katıldı. (22 Nisan)
- Resmi Gazete yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ayrılarak Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı kuruldu. Aynı kararname ile kabinedeki kadın bakan sayısı bir bakana indirildi. (21 Nisan)
- Türkiye’nin iç hukuk usullerine uymayarak İstanbul Sözleşmesi’nden çekileceğini bildirmesinin ardından Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, konseyin anayasal konularda uzman organı Venedik Komisyonu’na uluslararası insan hakları sözleşmelerinden çekilme usulleri hakkında görüş isteyecek. Venedik Komisyonu’ndan böyle bir görüş istenmesi Konsey tarihinde bir ilk olacak. (22 Nisan)
- Aile Bakanlığı görevine getirilen Derya Yanık’ın Ensar Vakfı’nı savunduğu görüntülerin ortaya çıkması; 23 Nisan’da koltuğuna oturttuğu çocuğa Ramazan ayı gerekçesi ile çikolata vermemesi ve çocuğun sosyal hizmetler korumasındaolduğunu söylemesi üzerine sosyal medyada Derya Yanık’ın istifa etmesi çağrıları yapıldı. (23 Nisan)
- Erdoğan tarafından da dillendirilen ‘Ankara Sözleşmesi’nin akibetinin İstanbul Sözleşmesi’ne benzememesini isteyen Dağılmış Aileler ve Çocuk Hakları Derneği “yeni yapılacak sözleşmede daha önce yapılan yanlışlara düşülmemesi için ailedüşmanı STK’ların görüşlerinin dikkate alınmaması çağrısı” yaptılar. (23 Nisan)
- Yeni Akit Yazı İşleri Müdürü Ali Karahasanoğlu, “Kadın cinayetlerinden adeta sevinç duyuyor gibiler. ‘Bir günde 6 kadın cinayeti’ diye söze girip. Nerede, ne zaman, hangi kadın açıklanmadan. Bir cinayeti üç defa işlenmiş gibi göstererek.Aslında kadın cinayetlerini normalleştiriyorlar. “dedi. (23 Nisan )
- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, İstanbul Sözleşmesi feshedilmeden önceki 34 günde 34 kadının, fesihten sonraki 34 günde ise 25 kadınının hayatını kaybettiğini, sözleşmeden çıkıldığı açıklanınca kadın cinayetlerinin azaldığını iddia etti. (24 Nisan)
- Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Başkan Yardımcısı Sümeyye Erdoğan Bayraktar, “kadın hakları tartışmasının sağlıklı bir zemine çekilmesi için çaba göstereceğiz. Ne baskıcı ve kısıtlayıcı önyargıların ne de LGBT lobisinin uluslararası ölçekteki propagandasının, kadın hakları mücadelesine zarar vermesine razı olabiliriz. Kadın hakkı denince bunun sadece Batılı ve seküler bir tanımlaması olmadığını; temelde büyük bir ortak payda olmakla birlikte, her kesimin,her toplumun bu hakları kendi inancı ve toplumsal gerçekliklerine göre tanımladığını göstermek mühim dir” açıklamasıyaptı. (25 Nisan)
- İzmir’de maruz bırakıldığı psikolojik şiddet nedeniyle ŞÖNİM’i arayarak destek isteyen N.G.’den şiddete dair rapor istendi. N.G., “Devletin bizi koruma altına alması için illa bir taraflarımızın kırılması mı gerekiyor?” diye tepki gösterdi. (4 Mayıs)
10 Mayıs 2021
EŞİK – Eşitlik İçin Kadın Platformu